Sihanouk và Hun Sen, hai nhà lãnh đạo nổi tiếng của
Cambodia, cách nhau một thế hệ. Cả hai đều là những người “rất Cambodia”
– nghĩa là thường xuyên “thay đổi” các quan điểm chính trị, miễn sao có
lợi cho mình.
Sihanouk là một ông hoàng có tài ngoại giao khéo léo,
tranh thủ được nhiều cường quốc trên thế giới giúp đỡ, lại có uy tín
cao đối với nhân dân Cambodia.
Phạm Văn Đồng và Sihanouk |
Ông ta cũng nổi tiếng
với tính khí thất thường, hay thay đổi. Còn Hun Sen, phải công nhận ông
ta là người có tài – tất nhiên, không phải cái luận án Tiến sỹ chính trị
“Tính đặc thù của quá trình cách mạng Campuchia” làm tại VN. Từ chỗ chỉ
có thể nói đôi chút tiếng Anh, đến Hội nghị quốc tế Pari về vấn đề
Cambodia năm 1991, ông ta đã có thể trả lời phỏng vấn bằng tiếng Anh.
Cũng như ông hoàng Sihanouk, Hun Sen còn viết sách, sáng tác âm nhạc,
song có lẽ kiến thức về “y học” thì không thể bằng người đồng cấp nước
láng giềng Cambodia!
Sau năm 1954, VN tạm thời chia làm hai miền Nam, Bắc.
Sihanouk thường xuyên yêu sách với VNCH về vấn đề biên giới, cho quân
đội quấy nhiễu buộc cố vấn chính trị Ngô Đình Nhu phải viếng thăm
Cambodia để giải quyết. Vấn đề biên giới giữa hai nước đã được giải
quyết bằng việc hai bên mặc nhiên công nhận Hiệp ước về biên giới Việt –
Miên do Pháp và Miên hoàng ký năm 1873. Lúc bấy giờ, Phnom Pênh không
có quan hệ ngoại giao với Hà Nội.
Nhưng, sau chuyến viếng thăm đáp lễ của Sihanouk đến
VNCH, bỗng nhiên quan hệ giữa Cambodia và VNCH xấu hẳn đi. Cố vấn Ngô
Đình Nhu bí mật chỉ đạo việc giúp đỡ cho hai nhân vật chống Sihanouk là
Sam Sary và Sơn Ngọc Thành nhằm lật đổ Chính phủ Sihanouk. Song,
Sihanouk rất khôn khéo, chẳng bao lâu Sam Sary bị Sihanouk bắt và bị
giết. Không chịu thất bại, lần này Ngô Đình Nhu đặt lòng tin vào Đáp
Chuôn, tỉnh trưởng Siem Reap – một người chống Sihanouk và có tham vọng
lật đổ Sihanouk. Nhu tặng ông ta 100 ký vàng để nhờ ông ta lật đổ
Sihanouk. Thế nhưng, mọi âm mưu của VNCH đều bị Sihanouk theo dõi chặt
chẽ nên khi Đáp Chuôn chuẩn bị đảo chính, Sihanouk bèn đem quân tấn công
Siem Reap, bắt và xử bắn Đáp Chuôn tại chỗ. Thêm nữa, hai sĩ quan
truyền tin VNCH được Nhu bí mật phái đến bên cạnh Đáp Chuôn để liên lạc
với Sài Gòn cũng bị xử tử với tang vật là điện đài, sổ ghi chép và 270
ký vàng thoi để trả công cho phe chống đối. Đại sứ VNCH là Ngô Trọng
Hiếu bị trục xuất khỏi Cambodia.
Sihanouk quay sang thân với Hà Nội và để cho “Việt
Cộng” đứng chân trên đất Cambodia. Rõ ràng, Sihanouk rất quyền biến và
thay đổi bạn bè rất nhanh.
Vào trung tuần tháng 3.1970, Sihanouk vừa đặt chân
đến sân bay Mátxcơva, Thủ tướng Liên Xô Kosyghin ra đón và nói với ông
ta, ngài có thể ở lại Mátxcơva đêm nay nếu ngài muốn, nhưng sáng mai
ngài nên trở lại Pnom Pênh. Ngài đừng để Campuchia rơi vào tay bọn Lon
Nol, Xirich Matắc. Quả nhiên, mấy hôm sau, Sihanouk đã bị Lon Nol – kẻ
cầm đầu cuộc đảo chính phế truất. Sihanouk quyết định đi Bắc Kinh tìm sự
giúp đỡ của TQ. Từ đây, Sihanouk trở thành một con bài trong tay người
TQ lắm thủ đoạn, nhiều mưu kế.
“Ngài vẫn là Quốc trưởng duy nhất của Cambodia, chúng
tôi không công nhận bất cứ ai khác” – Chu Ân Lai nói với Sihanouk ngay
bên cạnh chân cầu thang máy bay vừa hạ cánh. Chớp thời cơ, ngày hôm sau,
Thủ tướng VNDCCH Phạm Văn Đồng nhanh chóng tới Bắc Kinh gặp Sihanouk.
Ông nồng nhiệt chào đón Sihanouk và nói, “thế là bây giờ chúng ta cùng
là bạn chiến đấu và chúng tôi rất tự hào được nhìn thấy ngài đứng trong
cùng một chiến hào với chúng tôi”. Sihanouk yêu cầu VNDCCH gửi cán bộ
huấn luyện quân sự. Ông Đồng đáp, tôi sẽ nói với tướng Giáp gửi giúp
ngài những cán bộ xuất sắc.
Chính phủ đoàn kết dân tộc Vương quốc Campuchia được
thành lập trên đất TQ và hầu hết các bộ của nó đều nằm ở TQ. Sihanouk
hoàn toàn phụ thuộc vào TQ.
Sihanouk tự hào được Chu Ân Lai lo lắng cho mọi thứ,
ngay cả chuyện ông ta thích các món ăn Pháp cũng được Chu lưu tâm tới.
Mỗi khi cần di chuyển, Chu luôn dành cho Sihanouk những chuyến tàu đặc
biệt xa hoa hoặc chuyên cơ. Chính phủ TQ đã chuyển Bộ ngoại giao đặt tại
một tòa nhà rộng rãi, to đẹp đi nơi khác để dùng làm tư dinh cho
Sihanouk đã bị phế truất, đồng thời còn tuyên bố đây là “lãnh thổ” bất
khả xâm phạm của Sihanouk, muốn sử dụng đến bao giờ cũng được. Ngoài ra
còn có nhân viên phục vụ, đội ngũ đầu bếp tài giỏi, một ban thư ký lớn
và các dịch vụ của một hoàng cung, nhân viên văn phòng, người làm vườn,
một đội xe con, một trung tâm thể thao và cả một phòng chiếu phim riêng.
Khi Sihanouk đặt vấn đề “trả tiền”, Mao nói với ông ta: “Chúng tôi
không phải là bọn lái súng. Về một số lĩnh vực khác, có thể nói chuyện
cho vay hoặc trả tiền sau, nhưng về vũ khí thì không”. Rồi Mao tiếp,
“tôi đề nghị ngài đưa thêm nhiều người đến đây nữa. Ngài càng có thêm
nhiều người đi theo, tôi càng vui mừng. Càng nhiều người đoàn tụ chung
quanh ngài, tôi càng vui sướng. Ngài chớ nên quá quan tâm những chuyện
vặt này. Hãy tập hợp nhiều người hơn nữa ở đây. Nếu họ không ra trận
được thì cứ đến đây với ngài. Sáu trăm, một nghìn, hai nghìn, hơn nữa
cũng được. TQ luôn luôn sẵn sàng tiếp nhận và cung cấp cho họ mọi thứ
cần thiết”.
Cho nên, chúng ta không ngạc nhiên khi Sihanouk sáng
tác bài hát “Nhớ Trung Hoa” để “dâng tặng nhân dân TQ”. Rồi ông ta tiếp
tục sáng tác một bản nhạc với tựa đề: “Ôi Trung Hoa, Tổ quốc yêu dấu thứ
hai của tôi”!
TQ nhìn rất xa khi sử dụng con bài Sihanouk. Dù được
Chu Ân Lai ưu ái như vậy, song Sihanouk đâu có biết, Chu nói với Tiến sỹ
Kissinger trong một cuộc hội đàm, “Sihanouk thường xuyên nói với người
khác những gì tôi nói với ông ta, thậm chí cả những điều tôi chưa từng
nói với ông ta. Do đó, bằng lời khuyên của ngài và kinh nghiệm bản thân,
chẳng bao giờ chúng tôi nói với ông ta toàn bộ vấn đề”.
TQ, một mặt ủng hộ Sihanouk, mặt khác lại ủng hộ
Khmer Đỏ. TQ biết rằng nếu ủng hộ Sihanouk sẽ tạo cho Khmer Đỏ cơ hội có
một không hai để truyền bá chủ nghĩa cộng sản ở Cambodia và như thế, TQ
sẽ có được một đồng minh vô điều kiện. Lịch sử đã chứng minh điều đó.
Sihanouk cũng được VNDCCH giúp đỡ rất nhiều. VNDCCH
đã từng tổ chức cho ông ta trở về Cambodia qua con đường Trường Sơn, sau
thời sống gian lưu vong tại Bắc Kinh. Ông ta rất nhiều lần gặp các nhà
lãnh đạo VNDCCH như Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp. Tuy nhiên,
Hà Nội cũng nhiều lần khó chịu vì trò chơi hai mặt của ông ta.
Đến đây, chúng ta trở lại với Hun Sen. Phải thừa
nhận, ông ta là một nhân vật xuất sắc của Cambodia. Với quyền tự vệ
chính đáng và để cứu nhân dân Cambodia khỏi họa diệt chủng, VN đã tấn
công Cambodia, quét sạch bọn Pôn Pốt và ở lại Cambodia mười năm, song
cũng phải trả giá khá đắt. Hun Sen được VN cứu vớt và đưa lên hàng ngũ
lãnh đạo Cambodia. Hơn ai hết, Hun Sen biết rõ điều đó. Và thời gian mấy
chục năm qua có vẻ như ông ta là đồng minh đáng tin cậy của VN. Song,
thế giới đã thay đổi rất nhiều. Đứng trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của TQ
trên đường trở thành một cường quốc, giữa VN và TQ, Hun Sen chọn ai?
Lịch sử dường như một lần nữa lặp lại. Chúng ta nhớ
lại Sihanouk đã ngả theo TQ như thế nào. Bây giờ đến lượt Hun Sen. Họ
đều là những người Cambodia đặc trưng. Từ Sihanouk đến Hun Sen, TQ luôn
luôn giữ vai trò chi phối Cambodia. Thông điệp mà Hun Sen gửi cho VN
thật quá rõ ràng: Hun Sen hoàn toàn ngả theo TQ trong vấn đề tranh chấp
biển Đông. Phải chăng, kẻ nào chi nhiều tiền, kẻ đó là người điều khiển?
Lê Mai
Theo Lê Mai blog
0 nhận xét: